Trước đó, Quốc hội tiến hành biểu quyết thông qua Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm bổ sung một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Nghệ An; Biểu quyết thông qua Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng.

      Kết quả biểu quyết về thí điểm bổ sung một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Nghệ An cho thấy, có 453 đại biểu biểu quyết tán thành (chiếm 93,21%), và kết quả biểu quyết về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng có 452 đại biểu biểu quyết tán thành (chiếm 93,00%), như vậy 02 nghị quyết được thông qua với tỷ lệ tán thành cao.

      Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho biết, Luật Di sản văn hóa được Quốc hội ban hành năm 2001, sửa đổi, bổ sung năm 2009, sau hơn 20 năm thực hiện, sự nghiệp bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc đã đạt được nhiều thành tựu. Tuy nhiên trước những yêu cầu và đòi hỏi cấp bách từ thực tiễn và những bất cập trong các văn bản quy phạm pháp luật về di sản văn hóa, tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc ngày 24/11/2021, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nêu rõ vị trí, vai trò của văn hóa trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, đó là: Quan tâm hơn nữa đến việc tôn tạo và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể ở các vùng miền của đồng bào dân tộc, tiếp thu văn hóa thời đại, phát triển sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam, góp phần nâng cao sức mạnh quốc gia trong thời kỳ mới.

      Để tiếp tục thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng, khắc phục những hạn chế, bất cập về thể chế, tạo cơ sở pháp lý cho phát triển mới của hoạt động quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, Chính phủ đã trình Quốc hội dự án Luật Di sản văn hóa (sửa đổi). Ngày 18/6, các vị đại biểu Quốc hội đã thảo luận ở Tổ về dự án Luật. Đây là nội dung được nhiều cử tri quan tâm và được các đại biểu Quốc hội phát biểu với 96 lượt ý kiến về dự án Luật này.

      Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh đề nghị các vị ĐBQH tập trung thảo luận kỹ một số nội dung như: (1) quyền sở hữu và các quyền liên quan tới di sản văn hóa; (2) về các chính sách phát triển di sản văn hóa; (3) về khu vực bảo vệ các di tích; (4) phân cấp, phân quyền trong quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản; (5) Qũy bảo tồn di sản văn hóa.

      Sáng nay, tại hội trường, đại biểu Tô Ái Vang đại diện Đoàn ĐBQH tỉnh Sóc Trăng đã tham gia phát biểu và góp ý về dự luật này, cụ thể:

      Mỗi quốc gia, đều xây dựng cho riêng mình một thương hiệu, thương hiệu đó là, hình ảnh và dấu ấn của một quốc gia đó, được cộng đồng trong và ngoài nước ghi nhận, đó còn gọi là “Sức mạnh mềm”. Và khi “Sức mạnh mềm” của quốc gia, được lan tỏa ra cộng đồng quốc tế, thì càng mang lại nhiều lợi ích kinh tế, chính trị và xã hội cho quốc gia đó. Việt Nam chúng ta, với nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng cùng kho tàng văn hóa đồ sộ, độc đáo, với bề dày lịch sử trên 4000 năm. Tất cả những điều đó, góp phần đưa Việt Nam, trở thành một trong những quốc gia du lịch, nổi tiếng thế giới. Trên cơ sở đó, đại biểu Tô Ái Vang tham gia 02 ý kiến góp ý cho dự thảo Luật, cụ thể:

      1. Tại Điều 9 – Các loại hình di sản văn hóa phi vật thể (có 06 loại hình), đại biểu Vang đề xuất bổ sung thêm 02 loại hình, đó là Tiếng nói, chữ viết của các dân tộc Việt Nam và Ngữ văn dân gian. Do xuất phát từ:

      Hiến pháp nước CHXHCNVN năm 2013, tại Khoản 3, 4 - Điều 5 đã quy định: “Ngôn ngữ quốc gia là tiếng Việt. Các dân tộc có quyền, dùng tiếng nói, chữ viết, giữ gìn bản sắc dân tộc, phát huy phong tục, tập quán, truyền thống và văn hóa tốt đẹp của mình; Nhà nước thực hiện chính sách, phát triển toàn diện và tạo điều kiện, để các dân tộc thiểu số phát huy nội lực, cùng phát triển với đất nước”.

      Việt Nam là quốc gia đa dân tộc, đa tiếng nói, chữ viết. 54 dân tộc Việt Nam, được xếp theo 3 ngữ hệ và 8 nhóm ngôn ngữ: Việt - Mường; Tày – Thái; Mông – Dao; Môn - Khơ me; Nam Đảo; Tạng Miến; Hán và Ka Đai. Hiện đồng bào dân tộc thiểu số ở các địa phương trong cả nước, đến nay vẫn bảo tồn tốt, tiếng nói, chữ viết, của dân tộc mình. Cụ thể, như:

      Về tiếng nói, của đồng bào dân tộc Khmer, sống ở các tỉnh, thành phố, khu vực Tây Nam bộ, tập trung nhiều nhất ở Sóc Trăng, Trà Vinh, Kiên Giang,…

      Đối với đồng bào dân tộc Hoa, sống ở tất cả 63 tỉnh, thành phố, tập trung nhiều nhất ở TP.HCM, Đồng Nai, Sóc Trăng,… 

      Đối với đồng bào, các dân tộc: Tày, Nùng, Mông, Dao, Lô Lô, Sán Chỉ, sống ở các địa phương, trong đó có Cao Bằng.

      Về chữ viết, Khmer ngữ, Hán ngữ được dạy học trong trường phổ thông do ngành giáo dục quản lý; Ở các chùa, do các vị sư Nam tông tự quản và ở các trường Dân lập khác. Đặc biệt, Trường Bổ túc văn hóa Pali - Trung cấp Nam Bộ, được thành lập, từ năm 1994, ở tỉnh Sóc Trăng. Đây là nơi, đào tạo đội ngũ sư sãi người Khmer, của các tỉnh, trong khu vực Nam Bộ. Còn ở Cao Bằng, chữ Nôm Tày và chữ Nôm Dao đã được các bậc trí thức, sử dụng, để ghi chép mọi thứ, từ lịch sử đến bài hát và thơ văn, đặc biệt là những người trên 70 tuổi, vẫn giữ được nhiều cuốn sách cổ, do ông cha để lại.

      Về Ngữ văn dân gian, gồm các câu chuyện, truyền thuyết, giai thoại, sử thi, truyện ngụ ngôn, truyện cười, ca dao, tục ngữ và các bài hát dân ca, hò vè, câu đố và những biểu đạt văn hóa tương đồng khác, được truyền miệng qua nhiều thế hệ. Phản ánh văn hóa, tập quán, tín ngưỡng và nhận thức của cộng đồng, chứa đựng những ý nghĩa giáo dục sâu sắc, về tình yêu thương con người, tinh thần đấu tranh, khao khát bảo vệ quê hương, niềm tin chính nghĩa luôn chiến thắng,...là những bài học, bồi dưỡng con người, hướng tới chân - thiện - mỹ.

      Có thể nói, 54 dân tộc anh em, cùng sống trên đất nước VN, mỗi tộc người, lại có, cho riêng mình, một kho tàng văn học dân gian và tiếng nói, chữ viết.Từ đó, làm phong phú và giàu đẹp thêm vốn tri thức, của toàn dân tộc Việt. 

      Vì thế, tiếng nói, chữ viết của các dân tộc Việt Nam và Ngữ văn dân gian rất cần được bổ sung vào Điều 9, trong dự thảo Luật này. Nếu không, thì các giá trị tiêu biểu của 02 loại hình trên, đang đứng trước nguy cơ mai một, biến mất hoặc biến dạng trước tiến trình đô thị hóa, hội nhập quốc tế.

      2. Tại Điều 87 – Tuyên truyền, quảng bá di sản văn hóa

      - Về Giải thương "Mạng lưới, các Thành phố Học tập Toàn cầu", được UNESCO vinh danh, là thành viên, với 294 thành phố, của các quốc gia trên thế giới. Trong đó, Việt Nam có 05 TP là thành viên, gồm TP.HCM; TP.Cao Lãnh; TP.Sa Đéc – tỉnh Đồng Tháp; TP Vinh-Nghệ An và TP.Sơn La-tỉnh Sơn La.

      - Về Giải thương, Mạng lưới, các Thành phố Sáng tạo, được UNESCO vinh danh, là thành viên, với 350 thành phố, từ hơn 100 quốc gia trên thế giới, có sự phát triển, dựa trên sự sáng tạo, ở 7 lĩnh vực. Trong số 10 Thành phố ở Đông Nam Á là thành viên, thì VN chúng ta có 03 TP, đó là: 

      TP.Hà Nội - là Thành phố Sáng tạo, trong lĩnh Thiết kế, được công nhận vào năm 2019; 

      TP.Hội An - Quảng Nam-là Thành phố Sáng tạo, trong lĩnh vực thủ công và nghệ thuật dân gian, được công nhận vào năm 2023;

      Đà Lạt – Lâm Đồng-là Thành phố Sáng tạo, trong lĩnh vực âm nhạc, được công nhận vào năm 2023.

      Bên cạnh đó, Chính phủ đã ban hành “Chương trình Bảo tồn và phát huy bền vững giá trị di sản văn hóa Việt Nam, giai đoạn 2021 – 2025”. Vì thế, đại biểu Tô Ái Vang có 02 kiến nghị đến Chính phủ:

      Thứ nhất. Ưu tiên bố trí nguồn vốn đầu tư phát triển, để khuyến khích, cho những nỗ lực vượt bậc của các thành phố đã được vinh danh, là thành viên của "Mạng lưới, Thành phố học tập toàn cầu", thực hiện Đề án “Xây dựng xã hội học tập” và phong trào thi đua “Cả nước xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời” với mô hình “Trường học hạnh phúc”. Đặc biệt, xây dựng và ban hành chính sách khuyến khích người học, đây là cơ sở rất quan trọng để xây dựng XH học tập, học tập suốt đời.

      Thứ hai. Cần có cơ chế, chính sách quảng bá sản phẩm sáng tạo, qua đó lan tỏa tinh thần, bản sắc của Thành phố sáng tạo, trong tiến trình phát triển. Để tạo thêm động lực, đến các Thành phố khác, trong cả nước, phấn đấu đạt được các tiêu chí của UNESCO, tiếp tục được vinh danh, góp phần xây dựng hình ảnh địa phương, đất nước, con người và văn hóa Việt Nam quảng bá đến bạn bè quốc tế.